اضطراب علائمی شبیه به کرونا را ایجاد می نماید - پزشکی مدرن

شایع ترین عارضه های عصبی گزارش شده در مبتلایان به کرونا چه بوده است؟

خانواده کرونا ویروس و کووید-19 به دستگاه اعصاب تمایل دارند و به راحتی به وسیله مخاط بویایی و سپس عصب بویایی وارد مغز می شوند. در بسیاری از موارد، رد پای ویروس کرونا در افراد بی علامت در عصب بویایی و مخاط بویایی پیداشده است.

به بیان دیگر در مراحل ابتدایی ابتلا به کووید، ویروس می تواند مغز را درگیر کند. عارضه هایی هم که می تواند در سیستم عصبی ایجاد کند یا به صورت آسیب مستقیم به سلول های عصبی است یا به خاطر واکنش ایمنی که ایجاد می نماید می تواند دستگاه اعصاب را تحت تاثیر خود قرار دهد.

همچنین به دنبال آلودگی با کووید موارد کمی هم مثل مننژیت یا آنسفالیت (زمانی که عفونت در جای دیگر آغاز می گردد و به مغز حرکت می نماید) گزارش شده که ممکن است به دنبال آن تشنج یا کاهش سطح هوشیاری نیز اتفاق بیفتد. البته موارد شدید عصبی ناشی از ویروس کرونا خیلی شایع نیست.

چقدر محتمل است به دنبال ابتلا به کووید-19، بیماری هایی با زمینه روان شناختی بروز کند؟

اتفاقا مسائلی که پس از آلودگی با کووید به صورت شایع تر دیده می گردد، شامل بیماری های شناختی و روان پزشکی است که بعضی ناشی از خود بیماری است. چون هر بیماری شدید و حادی می تواند مسائل شناختی و روان پزشکی ایجاد کند. به اصطلاح می گوییم بعد از هر بیماری شدید ممکن است استرسی رخ بدهد.

به بیان دیگر، ویروس کرونا می تواند مستقیما دستگاه عصبی مرکزی را درگیر کند و بیماری های شناختی دهد. این اختلالات شامل موارد مختلفی ازجمله اختلال تمرکز، رفتارهایی مثل خشم کنترل نشده، اختلالات اضطرابی براثر ویروس یا عدم اکسیژن رسانی به مغز می گردد.

همچنین ممکن است بیمار دچار اختلال حافظه براثر درگیری بعضی قسمت های مغز گردد.

بیماری های روان تنی چه سهمی از این عوارض را شامل می گردد؟

بیماری های روان تنی طیف وسیعی دارند. شامل دردهای مزمن در قسمت های مختلف بدن، ناراحتی های گوارشی، سردرد و تنگی نفس می گردد. اختلالات روان تنی همه نوع علائم بیماری را می تواند در بر بگیرد که ناشی از مسائل روانپزشکی هستند و به بیماری های جسمی مربوط نمی شوند.

کرونا بیماری ناشناخته ای است و بسیاری از ابعاد بیماری زایی این ویروس هنوز شناخته نشده است. ازاین رو می تواند عوارض مختلفی ازجمله علائم روان پزشکی و شناختی و خستگی های مزمن، حالت اضطراب و افسردگی و اختلال حافظه و تمرکز و اختلال رفتاری نشان دهد.

البته بیماری های روانپزشکی مثل افسردگی و اضطراب هم می توانند علائم فیزیکی شبیه کرونا مثل تنگی نفس، اختلال دستگاه گوارش و درد در نواحی مختلف بدن ایجاد نمایند.

بیماری های روان تنی ریشه روانی داشته اما تظاهرات جسمی دارند. این بیماری ها در استرس های عظیم مثل جنگ، زلزله و همه گیری ها دیده می گردد. درواقع استرس زیاد به دنبال از دست دادن عزیزان یا ترس از بیمار شدن خود و همراهان بر اثر کرونا باعث وارد شدن فشار روانی عظیمی به شخص می گردد که عامل بروز بیماری های روان تنی است.

تشخیص و تفکیک این اختلالات از کرونا، به ویژه با توجه به ایمن نبودن مراجعات مکرر به مراکز پزشکی چگونه باید صورت بگیرد؟

بسیار مهم است که بتوانیم زمینه این علائم را از هم افتراق دهیم تا هرکسی با مشاهده کوچک ترین علامتی شبیه کووید-19 به مرکز درمانی مراجعه نکند. البته گاهی افتراق بیماری های روان تنی از بیماری اصلی بسیار مشکل می گردد. ولی نکاتی وجود دارد که به این افتراق یاری می نماید.

توجه به فاکتورهای خطر ازجمله تماس احتمالی فرد با شخص مبتلابه کرونا و توجه به فرایند بدتر شدن علائم به نفع بیماری واقعی است. به علاوه اگر شخص چند علامت را کنار هم داشته باشد، مثلا علائم گوارشی همراه با تب باشد یا تنگی نفس را با بدن درد داشته باشد، باید به کرونا شک کند. پس هرچه این علائم در کنار هم قرار بگیرند و پایدار و پیش فراینده باشند، یعنی ما با بیماری اصلی سروکار داریم.

در صورت درگیری با مسائل روان تنی چه اقدامات درمانی موثری پیشنهاد می گردد؟

درمان بیماری های روان تنی از روش های کاهش اضطراب به وسیله صحبت کردن اعضای خانواده و درنهایت روان درمانگرها آغاز می گردد. در موارد شدید به درمان دارویی ضد اضطراب و افسردگی احتیاج است. البته ابتدا باید از این که عوارض مربوط به بیماری جسمی نیست، مطمئن شد.