برنامه سفر آخر هفته در استان خراسان جنوبی - پزشکی مدرن

استان خراسان جنوبی شگفتی های طبیعی زیادی را در دل خود جای داده است که از میان آن ها به می توان به روستاهای سرسبز در دل کویر، وجود چند آبشار در چندین کیلومتری کویر، روستایی که در آن می توانید شالیزار و نخلستان را در کنار هم ببینید، دره هایی که به دست طبیعت در دل سنگ سخت حفر شده اند و چشمه ای که در آن آب سرد و آب گرم درست در کنار هم جریان دارد، اشاره نمود. ضمناً در این استان چشمه های آب گرم زیادی نیز وجود دارد که آب آن ها برای درمان بعضی از بیماری ها نیز مفید است. استان خراسان جنوبی مقصد خوبی برای کویرنوردی نیز است و شما می توانید با شرکت کردن در این تورها مانند تور کویرنوردی بشرویه، از طبیعت کویری این استان نیز لذت ببرید.

تمام این مکان های طبیعی کم نظیر و حتی بی نظیر می توانند مقصد خوبی برای سفر آخر هفته یک یا دو روزه باشند. ما در این مطلب که در قالب یک برنامه سفر جاده ای تهیه و تدوین شده است، قصد داریم در چندین بخش شما را با برترین جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی برای سفر آخر هفته آشنا کنیم؛ ضمناً در تمام بخش ها مبدا شهرستان بیرجند است. با ما همراه باشید.

مقاصد مناسب برای سفر یک روزه

بخش اول

بند دره

بند دره در سال 1294 در دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه در میان رشته کوه های باقران ساخته است، این بند پس از گذشت سال ها و پشت سر گذاشتن حوادث طبیعی متعدد همچنان باپرجا مانده است و به یک منطقه نمونه گردشگری تبدیل شده است.

بند دره از سنگ، آجر و ساروج ساخته شده و طول تاج آن 31 متر، عرض آن سه تا پنج متر و ارتفاع آن 13 متر است. در پشت دیواره بند هم محفظه ای به شکل چاه ایجاد شده که در هر متر از دیواره آن یک دریچه ایجاد شده که به داخل بند راه دارد. وجود این بند در دل کوه چشم انداز زیبایی به وجود آورده و به یک تفرجگاه مناسب برای مردم تبدیل شده است. این بند فصلی بوده و برترین زمان بازدید آن بهار و زمستان است.

• آدرس: جنوب بیرجند، 5 کیلومتری پایانی خیابان بیرجند
• جهت دسترسی: شما می توانید خود را به وسیله خیابان مدرس یا خیابان پاسداران خود را به این بند برسانید
• مدت زمان بازدید: نصف روز
• فاصله تا بیرجند: تقریبا 12 دقیقه (6.5 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب بوده و خودرو تا کنار بند می رود.

بخش دوم

آبشارهای چهارده

در 7 کیلومتری جنوب بیرجند روستایی بکر، خوش آب و هوا به نام 14 واقع شده که در آن آبشاری به نام آبشار چهارده واقع شده که از چهارده آبشار کوچک و بزرگ (ارتفاع بزرگترین آبشار 7 متر است) در کنار هم تشکیل شده است. در خود روستا هم آبشار کوچکی در کنار امامزاده ای به نام شیخ سلطان حسین، وجود دارد که می تواند محل مناسبی برای استراحت خانواده ها باشد. برای رسیدن به آبشارهای اصلی باید دو ساعت کوهنوردی کنید و جهت و موانع سختی را پشت سر بگذارید؛ البته در جهت رسیدن به آبشارها، قنات های کوچکی وجود دارد که می توانید توقف کوتاهی در کنار آن ها داشته باشید و با زدن آبی به سر و صورت خود، به آرامش برسید.

این منطقه برای کوهنوردی نیز مناسب است و حوضچه های زیر آبشارها نیز محل مناسبی برای شنا کردن است. برای رسیدن به این آبشارها ابتدا باید به سمت بلوار غفاری بروید و پس از عبور از دانشگاه آزاد بیرجند و بیدخت به این آبشارهای زیبا می رسید.

• آدرس: ارتفاعات باقران، روستای چهارده
• جهت دسترسی: برای رسیدن به این آبشارها ابتدا باید به سمت بلوار غفاری بروید و پس از عبور از دانشگاه آزاد بیرجند و بیدخت به این آبشارهای زیبا می رسید.
• مدت زمان بازدید: نصف روز تا یک روز
• فاصله تا بیرجند: 16 کیلومتر (6.9 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: برای رسیدن به آبشارهای اصلی باید دو ساعت پیاده روی کنید و از جهتهای سختی عبور کنید؛ پس تنها در صورت داشتن توانایی جسمی کافی، وارد جهت منتهی به آبشار شوید.

آبشار گیوک

در نزدیکی روستای گیوک در 5 کیلومتری جاده بیرجند به کرمان، در پایانی دره ای سرسبز آبشاری به نام آبشار گیوک وجود دارد. احداث سد در نزدیکی این آبشار موجب شده کمی از زیبایی آن کاسته گردد، اما هنوز هم مجذوب کنندهیت خود را دارد و در فصل تابستان پذیرای علاقه مندان به طبیعت است. جهت منتهی به این آبشار با باغات زرشک، بادام، توت، انگور و زردآلو احاطه شده است.

• آدرس: روستای گیوک در 26 کیلومتری جنوب غرب بیرجند.
• جهت دسترسی: برای رسیدن به این آبشار ابتدا باید به سمت خوسف حرکت کنید و پس از رسیدن به شهرک صنعتی خوسف باید به مسیv خود در یک جاده فرعی به سمت جنوب ادامه دهید تا روستاهای دهنو، زینی و نوکند را پشت سر بگذارید و به آبشار برسید.
• مدت زمان بازدید: نصف روز تا یک روز
• فاصله از بیرجند: 38 دقیقه (26.3 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این آبشار برای عموم مردم مناسب است

آبشار دره سبز رود

آبشار دره سبز رود در روستایی به همین نام در نزدیکی روستای کریمو از ارتفاع 30 متری بر پیکره صخره ها فرو می زد. این آبشار یکی از زیباترین جاذبه های دره سبز است و آن را بسیار با طراوت نموده است؛ البته این آبشار بیشتر برای صخره نوردان و کوه نوردان مناسب است چراکه از صخره ها و دیواره های بلند برخوردار است.

جهت راه پیمایی تا آبشار از امتداد رودخانه ای زیبا می گذرد و در جهت می تواند از تماشا باغ های گردو با درخت های کهن نیز لذت ببرید.

ضمناً دشتی در 5 کیلومتری روستای بسطاق (این روستا در 46 کیلومتری جنوب روستای کریمه قرار گرفته است) که در اوایل فصل بهار به محل رویش گل های لاله تبدیل می گردد و زیبایی آن چشم هر بیننده ای را به خود خیره می نماید.

بعلاوه می توانید از منطقه نمونه گردشگری مصعبی کریمو که در میان یک دره واقع شده است، این منطقه خوش آب و هوا و سرسبز بوده و رودخانه ای نیز در میان آن جریان دارد.

• آدرس: روستای کریمو در 26.6 کیلومتری شمال شهر سرایان
• جهت دسترسی: ابتدا خود را به وسیله یکی از جهتهای فرعی جاده سرایان- فردوسی- بیرجند، (در نقشه گوگل مپ این جهت با عنوان جهت 95 معین شده است) به شهر سرایان و سپس روستای کریمو برسانید.
• فاصله بیرجند تا روستای کریمو: 2 ساعت و 33 دقیقه (188 کیلومتر)
• درجه سختی: برای رسیدن به آبشار دره سبزه رود باید مسافتی را کوهنوردی کنید و با اصول کوهنوردی آشنا باشید. ضمناً تجهیزات لازم کوهنوردی را نیز باید به همراه داشته باشید

بخش سوم

چشمه آب ترش

همان طور که گفتیم در استان خراسان جنوبی چشمه های آب معدنی و آب گرم متعددی وجود دارد. چشمه آب معدنی آب ترش شهرستان بیشه که آب میان از میان سنگ های بازالت خارج می گردد، یکی از این چشمه ها است. آب سرد این چشمه که مزه ای ترش مانند دارد، برای درمان امراض گوارشی، اختلال غدد داخلی، بیماری های عضلانی و مفصلی، رماتیسم، بیماری های پوستی و بیماری های مزمن زنان مفید است. ضمناً برای افزایش رفاه مسافران در سال 91 یک مجتمع آبدرمانی مجهز با هزینه زیاد در محل چشمه تاسیس شد.

• آدرس: این چشمه آب معدنی در56 کیلومتری جنوب شرق بیرجند و در فاصله 47 کیلومتری شمال شرق سربیشه، در نزدیکی روستای آب ترش واقع شده است.
• جهت دسترسی: برای دسترسی به این چشمه آب معدنی می توانید خود را از راه زاهدان- نهبندان- بیرجند به چشمه معدنی برسانید
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت تا نصف روز
• فاصله تا بیرجند: 56 دقیقه (69.9 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب است.

آبشار هنگر

آبشار هنگر در دل صخره های بالا دست سد شوسف و در جهت رودخانه هنگر واقع شده است. این آبشار که در بیشتر ایام سال آب دارد، از چند آبشار متوالی و متصل به یکدیگر تشکیل شده که به حوضچه هایی با دیواره های سنگی در زیر آن فرو می ریزد. این آبشار می تواند مکان خوبی برای گذاراندن اوقات فراغت بیرجندی ها در آخر هفته باشد.

• آدرس: صخره های بالا دست سد شوسف در نهبندان (این سد در 41.6 کیلومتری جنوب شهرستان شوسف قرار گرفته است)
• جهت دسترسی: شما می توانید خود را به وسیله جاده زاهدان - نهبندان- بیرجند و از جاده فرعی نهبندان خود را به سد شوسف برسانید.
• مدت زمان بازدید: نصف روز
• فاصله بیرجند تا سد شوسف: 2 ساعت و 20 ساعت (در حدود 200 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب است.

بخش دوم (مقاصد مناسب برای سفر دو روز)

بخش اول

روستای نایبند

روستای نایبند، یکی از جاذبه های گردشگری پرطرفدار استان است که به خاطر معماری پلکانی آن به ماسوله کویر معروفیت دارد و پشت بام هر خانه، حیاط خانه بالایی است. ضمناً بیشتر کوچه های این روستا سرپوشیده است و سکوهایی سنگی جهت استراحت و دور هم جمع شدن اهالی روستا در کنار یکدیگر ساخته شده اند.

خانه های روستا هم بیشترا دو طبقه هستند و بیشتر از خشت و گل ساخته شده اند. تیرهای ساخته شده از درخت نخل و برگ های نخل روی سقف بیشتر خانه ها دیده می گردد.

روستای نایبند همچون بهشتی در دل کویر هر گردشگری را شیفته خود می نماید و بدون تردید در سفر به این روستا از تماشا چشمه های سرد و گرم این روستا مانند چشمه آبگرم و چشمه زردگاه و نخلستان انبوه آن لذت می برید. کویر اطراف روستا مکان خوبی برای کویرنوردی و تماشای آسمان پرستاره است. کوهنوردی در میان کویر و تماشای منظره ها کویری از اطراف، تجربه ای منحصر به فرد است که می توانید آن را در نایبند تجربه کنید.

گردش در میان بافت زیبای روستا و آشنایی با مردم خون گرم آن هم خالی از لطف نیست. ضمناً یک پناهگاه حیات وحش نیز در نزدیکی این روستا وجود دارد که علاوه بر برخورداری از پوشش گیاهی غنی، مامن تعداد قابل توجهی از یکی از نادرترین و البته با ارزش ترین گونه های جانوری ایران، یعنی یوزپلنگ ایرانی است.

از آثار تاریخی روستا هم می توان به سه برج نگهبانی که بقایای یک برج 300 ساله هستند، اشاره نمود. این برج ها زمانی برای محافظت از روستا استفاده می شده اند.

• نشانی: 259 کیلومتری جنوب غربی بیرجند، کنار جاده طبس کرمان
• جهت دسترسی: شما می توانید خود را به وسیله آزاد راه آسیا، جهت 78/91 بزرگراه خود را به روستا برسانید.
• مدت زمان بازدید: نصف روز تا یک روز. حتی می توانید شبی را نیز در اقامتگاه های محلی روستا سپری کنید و از فضای سنتی آن ها لذت ببرید
• فاصله تا بیرجند: 3 ساعت (259 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب است

آب گرم دیگ رستم

چشمه آبگرم دیگ رستم یکی دیگر از چشمه های آبگرم این استان بوده که در فاصله 12.3 کیلومتری جنوب نایبند واقع شده است. در این محل چشمه ای با آب سوزان و سبز رنگ که در عرض چند ثانیه دست شما را می سوزاند. آب گوگردی این چشمه هم همچون بسیاری از چشمه های آبگرم، برای درمان بیماری های روماتیسمی و آب درمانی مفید است؛ البته آب چشمه پس از در حدود 200 متر از سرچشمه خود فاصله گرفت، کم کم حرارت خود را از دست می دهد. ضمناً نخل ها و نیزارهای اطراف چشمه هم منظره ها زیبایی ایجاد نموده اند.

در محل این چشمه دو استخر مجزا برای بانوان و آقایان ساخته شده است. ضمناً در اطراف این چشمه امکاناتی نظیر رستوران، آلاچیق و سرویس بهداشتی نیز فراهم شده است.

• آدرس: 12.3 کیلومتری جنوب روستای نایبند
• جهت دسترسی: برای رسیدن به این چشمه آبگرم از روستای نای بند، باید جهت 78/91 به سمت جنوب شرقی را در پیش بگیرید.
• مدت زمان بازدید: سه ساعت
• فاصله از روستای نایبند: 11 دقیقه (12.3 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این آبشار برای عموم مردم مناسب است.

بخش دوم

سد شاه عباسی

این سازه تاریخی شگفت انگیز، رکوردهای زیادی را به خود اختصاص داده است. سد شاه عباسی که به سد تاریخی کریت هم معروفیت دارد، نه تنها عنوان قدیمی ترین و بزرگ ترین سد قوسی جهان را از آن خود نموده است؛ بلکه با 66 متر ارتفاع، به مدت 500 سال مرتفع ترین سد جهان نیز بوده است.

عرض تاج این سد تنها یک متر است و همین امر موجب شده سد عباسی لقب نازک ترین سد جهان را نیز از آن خود کند؛ عنوانی که هنوز هیچ سدی در جهان نتوانسته آن را تصاحب کند و این امر نشان از دانش و نبوغ دانشمندان ایرانی است. ضمناً سنگ نگاره هایی در اطراف این سد دیده می شوند که قدمت آن ها به 7000 سال می رسد.

• آدرس: روستای خرو، پایین تر از چشمه مرتضی علی
• جهت دسترسی: برای رسیدن به این سد ابتدا باید خود را به شهر خوسف برسانید و پس از گذشتن از شهرهای عرب آباد و دیهوک، خود را به وسیله جاده سد کریت به این سد برسانید.
• مدت زمان بازدید: یک ساعت
• فاصله تا بیرجند: 2 ساعت و 55 دقیقه (239 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب است؛ اما احتیاج به کمی پیاده روی دارد

چشمه مرتضی علی

یپشنهاد می کنیم پس از بازدید از سد تاریخی کریت، به سمت چشمه آبگرم مرتضی علی حرکت کنید. این چشمه یکی از جاذبه های طبیعی شگفت انگیز روستای خور در 27 کیلومتری شمال شرق طبس است. یکی از ویژگی های واقعا عجیب این چشمه که آن را در جهان بی نظیر یا حداقل کم نظیر نموده، وجود جریان آب سرد و گرم در کنار یکدیگر است؛ در قسمتی از این چشمه آب سرد و گرم بدون ترکیب شدن با یکدیگر، در کنار یکدیگر جریان پیدا می نمایند و وقتی در حال پیاده روی در این چشمه هستید، یک پایتان در آب سرد و پای دیگر در آب گرم قرار می گیرد! اختلاف این دو قسمت چشمه گاهی اوقات به 10 درجه هم می رسد.

برای رسیدن به این چشمه آب گرم باید در حدود 45 دقیقه (5 کیلومتر) پیاده روی کنید. ورودی دره کال سردر که چشمه در آن قرار گرفته است، با روستای خور فاصله چندانی ندارد و طی کردن این جهت با خودرو تنها 5 دقیقه طول می کشد. ضمناً در این محل امکاناتی نظیر سرویس بهداشتی و آب گوارای قنات نیز وجود دارد. جهت پیاده روی مجذوب کننده منتهی به چشمه مرتضی علی، نیز در میان دره کال سردر با دو دیواره با حفره های متعددی به نام خانه گبر قرار گرفته است. این حفره ها که دست ساز هستند و با نظم و مهندسی خاصی ایجاد شده اند، با قدمتی نزدیک به 1500 سال در دوره ساسانیان ایجاد شده اند و از درون بعضی از آن ها چشمه های جوشانی به داخل دره سرازیر می گردد.

بزرگ ترین حفره به حمام مرتضی علی معروفیت دارد که دوش گرفتن در زیر آن خستگی پیاده روی را از تن به در می نماید. قبل از رسیدن به چشمه مرتضی علی، چشمه ای به نام قنبری وجود دارد که آب سردی دارد و آب آن در بالا دست در کنار آب چشمه مرتضی علی جریان پیدا می نماید.

• آدرس: روستای خرو، دره کال سردر
• جهت دسترسی: برای رسیدن به این چشمه منحصر به فرد، ابتدا باید جهت خود را به سمت روستای کریت ادامه دهید و خود را به وسیله جاده مرتضی علی به چشمه برسانید. (جهت با شماره 68 روی نقشه معین شده است)
• مدت زمان بازدید: نصف یا حتی یک روز
• فاصله از سد کریت: 1 ساعت و 17 دقیقه (87 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: برای رسیدن به این چشمه باید مسافتی در حدود 250 را از سد شاه عباسی با پای پیاده طی کنید.

در صورتی که قصد دارید دو روز آخر هفته را به استان گردی استان خراسان جنوبی اختصاص دهید و در روز اول سفر خود از چشمه آبگرم مرتضی علی و سد تاریخی شاه عباسی تماشا کنید و در روز سفر دوم از روستای ازمیغان بازدید کنید، می توانید شب را در اقامتگردی بومگردی عمو نوروز سپری کنید.

این اقامتگاه بوگردی فضایی کاملا سنتی و دلنشینی دارد و با اقامت در آن از آرامش یک روستا کویری و آسمان صاف و پر ستاره در شب نهایت لذت را می برید. فاصله زمانی این اقامتگاه تا چشمه مرتضی علی 44 دقیقه (46 کیلومتر) و تا روستای ازمیغان نیز 44 دقیقه (52 کیلومتر است.

روستای ازمیغان

روستای ازمیغان نمادی از قدرت طبیعت و بهشتی در دل کویر تفتیده است. در این روستا پدیده جالبی می بینید که در هیچ کجای کشور شاهد آن نیستید و آن هم وجود نخلستان و شالیزار در کنار یکدیگر است. طبیعت زیبای این روستا نیز واقعاً شما را شگفت زده می نماید. وجود چند رودخانه و آبشاری به نام آبشار قدمتگاه، با پوشش گیاهی زیبایی مانند درختان انجیر مرتفع و کهن، نیز زیبایی این روستا را دو چندان نموده است.

علت وجود چنین روستای آباد و حاصل خیری در دل کویر، موقعیت جغرافیایی ویژه آن است؛ این روستا در دل دره ای کم عمق با آب فراوان واقع شده است و همین موضوع باعث می گردد آب و هوای گرم و خشکی در این روستا حاکم نباشد و خاک حاصلخیزی برای کشاورزی داشته باشد. وجود شالیزار در دل کویر پدیده ای است که شاید در هیچ کجای این کره خاکی نتوانید آن را ببینید.

از دیگر جاذبه های این روستا می توان به تخت عروس اشاره نمود. تخت عروس در واقع تخته سنگ سفیدی است که در بستر رودخانه ای با آب زلال خودنمایی می نماید و چون آب از هر دو طرف آن در جریان است، همچون تختی زیبا نظر همه را به خود جلب می نماید. سبک معماری خانه های این روستا که مختص منطقه ها کویری است نیز می تواند برای بعضی از گردشگران مجذوب کننده باشد.

یکی دیگر از مجذوب کنندهیت های این روستا، وجود تعداد زیادی ماهی های گاراروفا (ماهی های ماساژور) در حوضچه پایین دست تخت عروس است. این ماهی ها لایه های زائد و مرده پوست شما را می خورند و با این کار به شادابی پوست شما یاری زیادی می نمایند و شما را سرزنده تر می نمایند؛ حتی می توانید در آب چشمه بخوابید و خود را کاملا در اختیار این ماهی های مفید قرار دهید تا جان تازه ای به پوست شما ببخشند و خستگی را از جسم شما بیرون نمایند.

• آدرس: 43 کیلومتری شمال روستای طبس
• جهت دسترسی: برای بازدید از این روستای زیبا ابتدا باید خود را به طبس برسانید و از بلوار باهنر، بلوار گلستان و بلوار شهدا خود را به جاده منتهی به روستا برسانید.
• مدت زمان بازدید: نصف روز
• فاصله تا بیرجند: 3 ساعت و 54 دقیقه (314 کیلومتر)
• درجه سختی دسترسی: این جاذبه برای عموم مردم مناسب است.

می توانید پس از گشت وگذار در روستای ازمیغان و لذت بردن از زیبایی های آن، بازدیدی هم از دره ای وهمناک، مرموز و شگفت انگیز به نام دره کال جنی داشته باشید. برای بازدید از این دره باید پس از خروج از روستا به سمت دوراهی استخر شاعر حرکت کنید و سپس با طی کردن 5 کیلومتر جاده خاکی به دره می رسید؛ البته می توانید از میانه های جاده هم به این دره راه پیدا کنید؛ اما توصیه می گردد این جاده را تا پایان طی کنید؛ با تماشا چشمه جاری در پایانی جاده و نخل های خودروی درهم تنیده، خستگی راه را کاملا فراموش می کنید.

این دره هم یکی از پدیده های شگفت انگیز طبیعی است که بر اثر سال ها فرسایش آب ایجاد شده است. دره کال جنی با دو دیواره بلند احاطه شده است که در بعضی نقاط به قدری به هم نزدیک می شوند که تنها روزنه ای از نور از میان آن ها پیدا است و در بعضی نقاط هم کاملا به هم متصل می شوند.

دربعضی از نقاط این دره جریانی از آب از دل دیواره ها در حال سرازیر شدن به داخل دره ها است و حوضچه های آب ایجاد شده در زیر آن ها محل مناسبی برای آب تنی و برطرف خستگی است. خانه های گبر که ساختارهای پیچیده آن ها شما را متحیّر می نماید، علاوه بر چشمه مرتضی علی در این دره هم به چشم می خورند. نخل های خودرویی که در نقاط مختلف پراکنده شده اند؛ زیبایی دره را دوچندان نموده اند. علت نامگذاری این دره به کال جنی یا دره جنی، خوفناک بودن فضای این محل و باور مردم محلی مبنی بر حضور جن ها در این دره اسرارآمیز است. فاصله این دره تا روستا تنها 4/7 کیلومتر است و برای رسیدن به ورودی آن تنها باید 4 دقیقه رانندگی کنید.

البته برای رسیدن به این دره مرموز باید مسافتی در حدود 2 کیلومتر را در میان جهتهای پرپیچ وخم با پای پیاده طی کنید؛ بنابراین این جاذبه برای افرادی که از توانایی جسمی کافی برخوردار نیستند، مناسب نیست.

عکاس تصویر کاور: سجاد نجفی (خبرگزاری ایرنا)