صور؛ روستای صخره ای ایران - پزشکی مدرن

صور، روستایی از دهستان بناجوی شمالی از توابع بخش مرکزی بناب است که دارای خانه هایی است که در دل کوه ایجاد شده اند.

به گزارش ایسکانیوز، امروزه روستاها در کنار شهرها به یکی از مراکز اصلی گردشگری تبدیل شده اند و تعداد زیادی از گردشگران هم سعی بر این دارند تا تعطیلات خود را در روستاها بگذرانند. در این میان، بعضی روستاها به دلیل داشتن پتانسیل و امکانات موجود، از توان بسیار بالایی برای توسعه برخوردار هستند.

بناب از جمله شهرستان هایی است که دارای روستاهای خارق العاده با معماری و جاذبه های گردشگری خاص است. یکی از این روستاها، صور است که دارای خانه هایی است که در دل کوه ایجاد شده اند. در ادامه به معرفی این روستا خواهیم پرداخت.

صور روستایی از دهستان بناجوی شمالی از توابع بخش مرکزی بناب در 24 کیلومتری شمال شرقی مرکز این شهرستان نهاده شده است. رودخانه قلعه چای از 2 کیلومتری شمال غربی این آبادی می گذرد و کوه دوزلاغ در شمال، کوه پلی گونی در شرق و کوه فرهادداش در یک کیلومتری جنوب شرقی صور است.

رستوران های روباز مشهد

رستوران نزدیک حرم مشهد

فهرست وسایل سفر به مشهد با اتوبوس

این روستا از جاذبه های بناب، را با غارهای فراوانی که در دل کوه دارد می شناسند. غارهایی که البته بخش بسیاری از آن ها معماری شده است. هنوز دلیل دقیق ایجاد این غارها معین نیست. اما این احتمال وجود دارد که ساکنان این منطقه برای پناه گرفتن از بلایا و حیوانات وحشی، حفره هایی در دل کوه ایجاد نموده اند. در این غارها چاله هایی برای نگهداری آب نیز وجود دارد.

منابع آبی روستا

یکی دیگر از جذابیت های روستای صور، قرارگیری آن در دامنه شیب دار کوه و ساختار پلکانی خانه ها به شمار میرود؛ به گونه ای که پشت بام هر خانه ، حیاط خانه بالادستی است.در حال حاضر چشمه ای نسبتا پر آب در مرکز روستا واقع شده است که آب شرب روستا از آن تامین می گردد. این منطقه به دلیل کوهستانی بودن آب فراوانی دارد و زمستان های آن طولانی است. بعلاوه تونل زیرزمینی قنات برای آب رسانی به اهالی روستا از قدیم الایام وجود دارد.

غارهای روستا

جالب اینکه گروه غارنوردان بنابی پیروز به شناسایی و کشف 18 غار نو در روستای تاریخی و صخره ای صور شده اند. در دو سمت راست و چپ رودخانه ای که از وسط روستا می گذرد، غارها از جنوب به شمال امتداد یافته اند.

معماری صخره ای منحصر به فرد

معماری صخره ای صور نخستین بار در سال 76 از طریق اداره میراث فرهنگی بناب مورد شناسایی نهاده شد. روستای صور در دره ای نهاده شده که در 2 طرف کوه، منازل و خانه های مسکونی واقع شده است و رودخانه ای از وسط آبادی می گذرد که روستا را به 2قسمت شمالی - جنوبی تقسیم می نماید و معماری های صخره ای نیز در 2 جهت و در زیر خانه های مسکونی فعلی نهاده شده اند. بنا به اظهارات روستاییان در بیشتر این واحدها معماری صخره ای وجود داشته که تعداد بی شماری از آنها به مرور پر شده و احتیاج به پاکسازی دارند. معماری فوق از سمت ورودی روستا که در جنوب نهاده شده شروع شده و به سمت شرق، واحد به واحد ادامه دارد. سپس در قسمت شمالی روستا نیز این واحدها ادامه یافته و طبق اظهار مردم محلی حتی در قسمت شمالی فضاهای بزرگ تری نیز وجود داشته که پر شده است. در حال حاضر چشمه ای نسبتاً پرآب در مرکز روستا واقع شده است که منبع آب شرب روستا محسوب می گردد. به طور کلی منطقه صور به دلیل کوهستانی بودن، آب فراوانی دارد و زمستان های آن طولانی است.

شرایط معماری هر واحد صخره ای عبارت است از اتاق نشیمن، طویله، انباری با پلان های مدور و بعضاً بیضی که در وسط اتاق نشیمن به صورت سکویی مرتفع با ارتفاع 80 سانتی متر تا 20/1 سانتی متر که در بالای این فضای گنبدی شکل مرتفع نورگیری است که احتمالا جهت روشنایی تعبیه شده است. طویله دورادور سکوی اتاق نشیمن نهاده شده و آغل را در کنار سکوی نشیمن در داخل سنگ به طرز ماهرانه ای کنده اند که حتی جای بستن حیوانات را نیز در کنار دیوار آغل به صورت حلقه های تراشیده اند.در گوشه هایی از این مجموعه ها فضاهایی نیز به عنوان انباری تعبیه شده است.در دیواره ها و پایه های سنگی حفره هایی که محل های پیه سوز است، دیده می گردد.بعلاوه سوراخ هایی به عنوان قلاب برای آویزان کردن یا بستن وسایل وجود دارد.

در حال حاضر بر روی این معماری خانه های روستایی واقع شده است که شرایط آنها نیز قابل توجه است. از هر واحد صخره ای، راهی به واحد کناری وجود دارد و بنا به اظهارات محلی ها این فضاها در چند طبقه هستند که راهی به زیرزمین خود معماری صخره ای وجود دارد. راه ارتباطی به واحدهای کناری و زیرزمین حفره ها هستند که در مواقع اضطرار از آنها استفاده می کردند. داخل معماری فوق، تاریک و تنهاعامل روشنایی آن نورگیرهای بسیار کوچک و روزنه های ایجاد شده در سقف است. فضاها، طاقچه ها، طاقنماها، حفره ها، آغل ها و … جملگی از طریق کلنگ ایجاد شده اند که هنوز آثار آن دیده می گردد و سنگ موجود سنگ ماسه ای است که انسان به راحتی می تواند در آن دخل و تصرف کند. ورودی این معماری ها از طریق دالان های چوبی پوشانده اند که آب باران و برف به داخل نفوذ نکند.

ویژگی های روستا

بعضی کارشناسان معتقدند ویژگی های بافت تاریخی صور مهم تر از روستای کندوان است. در حال حاضر این روستا جزو روستاهای زنده کشور محسوب می گردد. خانه های اهالی آن از طریق کلنگ و ابزار انسانی در دل کوه ساخته شده است. موضوعی که این غارها را برجسته و حائز اهمیت می نماید، پیچیدگی در ساختار معماری آن ها است. و از همین رو، ساختار معماری غارهای صور پیشرفته تر از کله قندهای کندوان است. در واقع، غارهای کندوان به شکل ساده ساخته شده اند. اما خاک غارهای صور به مرور زمان از خاک ماسه ای به سنگ ماسه ای تبدیل شده اند و از مقاومت و ویژگی منحصربه فردی برخوردار هستند.

بعلاوه در داخل غارهای صور گودال های کوچکی وجود دارد که برای ذخیره آب استفاده می شدند. به احتمال زیاد تاریخ ساختاری این غارها به دوران غارنشینی می رسد؛ ولی از لحاظ تنوع خاک شناسی با خاک کندوان یکی است.